اشتغال نیروی انسانی مهمترین و اساسی ترین هدف برنامه ریزی اقتصادی- اجتماعی هر کشوری را تشکیل می دهد. توسعه زمانی تحقق می یابد که از تمام عوامل و امکانات و منابع تولید کشور استفاده به عمل آید. بیکاری علاوه بر اتلاف منابع انسانی، مسایل و مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به همراه دارد. اتلاف منابع به ویژه بیکاری نیروی انسانی دوره گذر توسعه را به یک دوره فرسایشی بدل می نماید و دامنه فقر را در جامعه گسترش می دهد. در این پژوهش سعی شده با رویکرد توصیفی، تحلیلی و علی و استفاده از سالنامه آماری استان کرمانشاه و مستندات مرکز آمار کشور، به بررسی، تحلیل و مقایسه روند اشتغال و بیکاری شهرستان صحنه به لحاظ شاخص های جمعیت 10 ساله و بیشتر (سن فعالیت اقتصادی)، جمعیت فعال و غیرفعال، شاغل و بیکار، میزان شاغلین بخش های عمده فعالیت اقتصادی و همچنین شناسایی بخش های پایه و غیر پایه اقتصادی با استفاده از ضریب مکانی طی دو دوره 85-1375 پرداخته شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که نرخ بیکاری در شهرستان صحنه در دوره 1385 نسبت به 1375، حدود 6 درصد و میزان هر یک از شاخص های جمعیت 10 ساله و بیشتر، جمعیت فعال، شاغلان بخش کشاورزی به ترتیب 10 درصد، 11 درصد و 10 درصد افزایش داشته است. در مجموع در دو دوره مورد بررسی، شهرستان صحنه دارای کمترین نرخ بیکاری در میان شهرستان های استان کرمانشاه بوده است. یافته ها همچنین نشان دهنده افزایش ضریب مکانی در بخش کشاورزی و کاهش آن در بخش های صنعت و خدمات در دو دوره مورد بررسی است، بنحوی که تنها بخش کشاورزی شهرستان در گروه پایه اقتصادی قرار گرفته و ضریب مکانی بیشتر از 1 را دارد و دو بخش صنعت و خدمات با ضریب مکانی کمتر از 1، در گروه غیرپایه واقع شده اند. استفاده از مثلث ژاکلین بوژوگارنیه و ژرژشابو برای تعیین نقش اقتصادی، کشاورزی را به عنوان عمده ترین فعالیت اقتصادی شهرستان صحنه تعیین نمود.

شهرستان اهر درشمال غربی ایران در استان آذربایجان شرقی واقع شده و از نظر مختصات جغرافیایی درعرض شمالی 38 درجه و 18 دقیقه الی 39 درجه قرار گرفته است. این شهرستان از لحاظ طبیعی تحت تاثیر اقلیم نیمه خشک و سرد قرارگرفته که به دلیل وضعیت خاص توپوگرافی منطقه، مضرس بودن برخی ارتفاعات، دره های تنگ و عمیق و واحدهای تپه ماهوری و کوهستان از عوامل عمده تاثیر گذار در پراکنش کانونهای جمعیتی روستایی و شهری می باشد. از نظر ساختار اکولوژیک منطقه، روستاها در دو وضعیت روستاهای دشتی وکوهستانی مورد بررسی قرارگرفته و 63.8 درصد روستاهای شهرستان اهر روستاهای دشتی و 36.2 درصدآن را روستاهای کوهستانی تشکیل می دهد. همچنین بررسی زمین لرزه های منطقه حاکی از وجود گسلهای فعال وغیرفعال درمنطقه است که خود عاملی در جهت جلوگیری از رشدجمعیت ورشدساختارهای اقتصادی محسوب می شود بررسی تحولات شاغلین شهر به تفکیک نوع فعالیت نشان میدهد که تعداد  3737 شغل جدید دربخش خدمات که تعداد 3200 شغل مربوط به خدمات اجتماعی و شخصی است، ایجاد شده است.درمقابل بخش صنعت دراین دهه حدود 924 شغل ازدست داده است. کاهش سهم شاغلین صنعتی با افزایش سهم شاغلین خدمات جبران شده،و سهم شاغلین کشاورزی، ساختمان و... دراین دوره ثابت بوده است. تحولات فوق را میتوان نشانه مرکزیت این منطقه دانست که بعنوان مرکزی برای ارائه خدمات اداری و تجاری به نقاط روستایی شهرستان اهر عمل میکند. لذا در این تحقیق ضمن بررسی نقش عوامل طبیعی در توسعه شهرستان و نقش آن در پراکندگی کانونهای جمعیتی و فعالیتی مورد مطالعه قرار گرفته است.

طی این تحقیق، در چهار نمونه برداری فصلی در سال 1375 از حوضه جنوبی دریای خزر، از مجموع 93 گونه شناسایی شده از دو شاخه غالب فیتوپلانکتونهای حوضه جنوبی دریای خزر شامل شاخه کریزوفیتها (عمدتا دیاتومه ها) Chrysophyta و شاخه پیروفیتا Pyrrophyta به ترتیب 73 و 20 گونه شناسایی گردید. دیاتومه ها ضمن آنکه جایگاه اصلی را از نظرتنوع گونه ای در دریا دارا می باشند در کل حوضه جنوبی دریای خزر و کلیه فصول سال، حداکثر تراکم (جمعیت) و زی توده را به خود اختصاص داده اند. گونه غالب شاخه کریزوفیتا Rhizosolenia calcaravis و گونه غالب شاخه پروفیتا Exuviealla cordata بودند که از تراکم و زی توده بیشتری برخوردار بوده اند. حداکثر تراکم و زی توده فیتوپلانکتون به ترتیب مربوط به شاخه کریزوفیتا (بیش از 75 درصد) و شاخه پیروفیتا (نزدیک به 17 درصد) و بقیه شاخه ها کمتر از 10 درصد می باشد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

هدف از این پژوهش شناخت فعالیت پایه ای و غیر پایه ای اشتغال زنان روستایی در بخش ها و گروه های عمده فعالیت های اقتصادی در مناطق روستایی و همچنین توزیع فضایی آن ها در سطح کشور بود. جامعه آماری پژوهش 394 شهرستان کشور در بر می گیرد، که آمار و اطلاعات آن ها از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استخراج شده و با استفاده از تکنیک ضریب مکانی (LQ) بخش های پایه که صادر کننده ی نیروی شاغل بوده اند مشخص گردیده اند. نتایج حاکی از آن است که در بخش کشاورزی غرب و جنوب شرق کشور از نواحی پایه ای می باشند. در بخش صنعت نیز عمدتا شمال غرب (شامل استان های آذربایجان غربی و شرقی) و اصفهان، قم، مرکزی و بخش های از استان های همدان، زنجان و قزوین و تهران صادر کننده نیروی کار زنان روستایی به نواحی دیگر می باشند. همچنین این پراکنش در بخشخدمات عمدتا در مناطق مرکزی، شمال و جنوب کشور می باشد که این نواحی به عنوان صادر کننده نیروی کار زنان روستایی در بخش خدمات شناخته می شوند.

تکانه های پولی نرخ ارز ناشی از بی نظمی های پولی به دلیل تاثیرات منفی بر تولید، سبب کاهش انگیزه سرمایه گذاری در فعالیت های اصلی اقتصاد شده و به دلیل ارتباطات داده ستانده ای بین آنها، کل اقتصاد را تحت تاثیر آن قرار داده و بی ثبات می سازد. لذا بررسی و شناخت دلایل بی ثباتی اقتصادی می تواند به اتخاذ سیاست های مناسب و ثبات اقتصادی در کشور کمک نماید. سئوال اصلی این است که تا چه حد تکانه های پولی نرخ ارز می تواند سبب بی ثباتی در اقتصاد شود. جهت بررسی موضوع در ابتدا با استفاده از روش فیلترینگ هودریک-پرسکات، تکانه های پولی نرخ ارز طی سالهای 91-1368 محاسبه شد و سپس با تصریح تابع تولید تعمیم یافته سولو، تکانه های پولی نرخ ارز در مدل وارد شد و سپس با استفاده از تکنیک پانل دیتا، تابع تولید به صورت مشترک و جداگانه برای فعالیت های عمده و اصلی اقتصاد محاسبه گردید. نتایج نشان داد که تاثیر تکانه های پولی نرخ ارز بر آنها منفی است و نمی توان فرضیه را رد نمود.